De spoelbak uitgevoerd in RVS
RVS of roestvrij staal is tot op heden het meest gebruikte materiaal voor de spoelbakken in en rond de keuken. Dit overwicht berust op een aantal verklaringen.
Roestvrij staal is een sterk, hittebestendig (tot 1450°C!) en onderhoudsvriendelijk materiaal.
Doordat het optisch vrij neutraal en tijdloos is, laat het zich bovendien gemakkelijk combineren met andere materialen.
Tot slot is het ook één van de meest hygiënische materialen.
De meest uitgesproken eigenschap van RVS is evenwel dat het corrosiebestendig is: samen met de zuurstof uit de lucht bouwt RVS een beschermlaagje op tegen roest dat zich na krassen of slijtage telkens opnieuw vernieuwt.
Toch kan zelfs roestvast staal soms roesten, maar enkel door toedoen van aangetaste metalen. Gebruik dus steeds hoogwaardige schroeven en klemmen en vermijd langdurig contact met roestende voorwerpen.
Sinds enige tijd wordt RVS vaak ook voorzien van een motief of reliëf. Populair is zo het linnenmotief of de microstructuur.
Meer weten?
Chemisch gezien is roestvrij staal eigenlijk een legering van chroom, nikkel en staal; de ideale mengverhouding voor een spoelbak bestaat uit 18% chroom, 8 Ã 10% nikkel en 72 Ã 74% staal.
De verwerker van RVS mag wel geen ijzer bewerken in dezelfde ruimte. RVS kan namelijk het voorwerp worden van “besmettingscorrosie”. Dit betekent dat het kan gaan “meeroesten” zoals hierboven ook al even aangestipt werd.
De dikte van het gebruikte materiaal bepaalt meteen ook de prijs : hoe dikker, hoe duurder. De dikte van de standaardspoelbak varieert tussen de 0,5 en 1,2 mm.
De laatste jaren hebben de fabrikanten een aantal alternatieven gecreëerd voor het doorgaans gladde oppervlak van de spoelbak. De belangrijkste zijn de zgn. microstructuur en het linnenmotief.
De graniet spoelbak of gootsteen
Om ook een alternatief te bieden aan de RVS spoelbak, hebben de fabrikanten destijds het materiaal “granit” ontwikkeld.
Granit is niet meer dan een composietmateriaal dat samengesteld is uit 2 elementen, namelijk kwartsdeeltjes (80%) en acryl (20%).
Het is hittebestendig tot 280°C (hete potten en pannen zullen dus geen sporen nalaten in normale omstandigheden) en krasvrij dankzij het acryldeel.
Granit wordt vaak gebruikt als tegengewicht voor keramiek of email.
Bekende merknamen zijn bvb Silgranit (Blanco), Fragranit (Franke), Cristalite (Schock), …
De geëmailleerd stalen spoelbak of gootsteen
Een ander, minder bekend materiaal, is staal dat voorzien is van een geëmailleerde toplaag. Toch berust dit geëmailleerde staal op een eeuwenoude traditie.
Reeds tijdens de hoogdagen van het Egyptische rijk werd email namelijk vrij courant gebruikt in sieraden en juwelen. Ook in de Byzantijnse en Chinese rijken onstond er een stevige traditie voor de verwerking van geëmailleerd staal. Gezien de onverwoestbaarheid en hittebestendigheid vond het geëmailleerd staal tijdens de 19de eeuw ook de weg naar allerlei industriële toepassingen.
Geëmailleerd staal is net zoals de andere materialen bestand goed bestand tegen hitte (tot ca. 450° C). Ook zuren, chemicaliën, detergenten hebben weinig of geen effect op het oppervlak. Op esthetisch vlak is de belangrijkstre troef van geëmailleerd staal het grote kleurenspectrum. In principe kan het materiaal in iedere kleur geleverd worden. Interessant detail daarbij is dat UV-licht geen effect heeft op het materiaal, waardoor de kleuren niet zullen vervagen. Tot slot, kunnen er allerlei motieven of decoraties gedrukt worden op het oppervlak. Ideaal voor de vintage-fans onder ons.
Meer weten?
Geëmailleerd staal is natuurlijk het samengaan van twee grondstoffen, nl. staal en email. Het productieproces bestaat uit een aantal fases zoals onderdompeling, elektroforese, bestrijking… Nadat deze stadia doorlopen zijn, wordt het geheel gebakken op hoge temperatuur (± 850 °C). Hierdoor zijn de materialen voorgoed aan elkaar gehecht en zal het geheel zo goed als onverwoestbaar zijn.
Email
Email wordt verkregen door het mengen van enkele natuurlijke stoffen uit de glasfamilie zoals kwarts, zand, klei enz. met chemische stoffen die smelting veroorzaken (bijv. boor). Het kleuren van het mengsel door toevoeging van metaaloxiden. De mengeling zal vervolgens sterk verhit worden tot een kleine 1500° C waarna ze gegoten, afgekoeld en gebroken wordt. We verkrijgen dan het zgn. “emailfritte”. De laatste stap in het productieproces is het vermalen van de fritte.
Staal
Het gebruikte staal moet natuurlijk ook aan een aantal eisen voldoen. Zo moet het samen met het email alle verhitting- en afkoelprocessen doorstaan. Tijdens het bakken zal de gasproductie tot een minimum herleid worden zodat het emailoppervlak een feilloos uitzicht krijgt. De gebruikelijke naam voor het gehanteerde staal is “koudgewalst staal”.
De kunststof spoelbak of gootsteen
Wie een meer budgetvriendelijk alternatief wenst, kan kiezen voor een spoelbak in kunststof. Hoewel hij er misschien iets minder chique kan uitzien, heeft de kunststof spoelbak naast zijn competitieve prijs nog een aantal voordelen zoals breuk- en stootvastheid, een groot scala aan kleuren, milieuvriendelijk.
De spoelbak van geglazuurd aardewerk
Dit, zeer mooie, materiaal – in de volksmond ook bekend als vuurklei – wordt gebakken op hoge temperatuur (1150-1350° C), wat er meteen ook voor zorgt dat het een grote bestendigheid heeft tegen warmte. Door het bakken op dergelijk extreme temperaturen gaat het materiaal ‘sinteren’, met een niet poreus en dus hygiënische stof tot gevolg.
Meer weten?
Wist je dat gres ook van oudsher gebruikt wordt voor het vervaardigen van rioleringsbuizen. De belangrijkste reden hiervoor is de slijtvastheid en bestendigheid tegen zuren en chemicaliën.
